Zgodnie z art. 108 UoVAT podatnik jest zobowiązany do zapłaty podatku VAT należnego wykazanego na wystawionych fakturach sprzedaży. Artykuł ten odnosi się przede wszystkim do tzw. pustych faktur, czyli faktur dokumentujących fikcyjne transakcje, które nie odzwierciedlają stanu faktycznego.
Przeanalizujmy przypadek, kiedy to faktura została wystawiona przedwcześnie. Czy taką fakturę również należy traktować jako pustą?
Kwestie terminów wystawiana faktur reguluje art. 106i UoVAT. Skupimy się na ust. 7, który wskazuje, że faktury nie mogą być wystawione wcześniej niż 60. dnia przed dokonaniem dostawy towaru/wykonaniem usługi lub otrzymaniem całości czy części zapłaty przed wykonaniem usługi/dostarczeniem towaru (przepis w tej wersji obowiązuje od 1 stycznia 2022 r., wcześniej obowiązywał termin 30 dni). W sytuacji, kiedy została wystawiona faktura zaliczkowa z myślą, że zostanie opłacona w ciągu tych 60 dni, ale w tym terminie do zapłaty nie doszło, staje się ona fakturą przedwcześnie wystawioną.
W takich sprawach Naczelny Sąd Administracyjny orzekał wielokrotnie, m.in. w wyroku z dnia 21.06.2023 r. (I FSK 686/19), 21 kwietnia 2023 r. (I FSK 229/20), 14 marca 2023 r. (I FSK 2093/18), 13 września 2022 r. (I FSK 434/19).
Aby zobrazować i przybliżyć ten temat omówimy sytuację analizowaną w wyroku z dnia 21.06.2023 r. (I FSK 686/19).
Stan faktyczny:
Spółka wystawia faktury zaliczkowe kontrahentom umawiając się przy tym, że płatność nastąpi w terminie do 30 dni od dnia wystawienie faktury (wówczas obowiązywał termin wystawiania faktur nie wcześniej niż 30 dnia, nie 60 jak obecnie, o czym mowa wyżej). Może się zdarzyć jednak sytuacja, że kontrahent nie dotrzyma umówionego terminu i taka faktura okaże się być wystawiona przedwcześnie. Spółka skierowała zatem pytanie do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej co w przypadku, gdy klient, dokona zapłaty zaliczki z opóźnieniem? Czy należy uznać, że faktura ta staje się fakturą pustą ze skutkami, o jakich mowa w art. 108 ust. 1 UoVAT?
Stanowisko podatnika:
Faktura VAT w przedstawionych okolicznościach nie staje się fakturą pustą i nie ma do niej zastosowania art. 108 ust. 1 UoVAT, ponieważ faktura ta, choć wystawiona przedwcześnie, dokumentuje faktyczne zdarzenie podatkowe.
Stanowisko organu podatkowego:
DKIS nie zgodził się ze Spółką i stwierdził, że jeśli faktura nie zostanie skorygowana, to wystąpią przesłanki, o jakich mowa w art. 108 ust. 1 ustawy, a Spółka będzie zobowiązana do zapłaty wykazanego na tej fakturze podatku w terminie wynikającym z art. 103 ust. 1 UoVAT.
Stanowisko sądów:
Sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego a następnie wyrok wydał NSA, który nie podzielił zdania poprzedników i przyznał rację Spółce.
Stanowisko NSA:
Jeśli faktura dokumentuje rzeczywiste zdarzenie gospodarcze, wszystkie zawarte w niej dane są poprawne bez znaczenia jest fakt, że została wystawiona przedwcześnie. Na gruncie UoVAT bez znaczenia pozostaje fakt przedwczesnego wystawienia, skoro obowiązek podatkowy powstaje na zasadach ogólnych tj. z chwilą wykonania usługi/dostarczenia towaru czy otrzymania zapłaty (jeśli nastąpiła wcześniej), a te daty zostały oznaczone poprawnie.
Podsumowanie
Od tamtej pory stanowisko NSA nie ulega zmianie. Należy również zauważyć, że DKIS aktualnie podziela takie podejście. Przykładem interpretacji indywidulanych wydanych po omawianym wyroku są interpretacja z dnia 28 listopada 2023 r., sygn. 0112-KDIL4.4012.337.2018.11.KK oraz interpretacja z dnia 19 sierpnia 2024 r., sygn. 0114-KDIP4.4012.135.2018.20.MŻA.
Można zatem twierdzić, że nie ma przesłanek do wystawiania faktury korygującej, gdy faktura dokumentująca faktyczne zdarzenia, wystawiona została poprawnie, tyle tylko że przedwcześnie Wystawiona faktura generuje obowiązek podatkowy na zasadach ogólnych i nie jest pustą fakturą. Zatem nie wiąże się z żadnymi negatywnymi konsekwencjami. Jeżeli jednak faktura dokumentuje transakcje do których w rzeczywistości nie doszło, a celem ich wystawienia było przysporzenie kosztów podatkowych nabywcy to należy liczyć się oczywiście z uznaniem tej faktury za pustą – wyrok NSA z 11 grudnia 2024 r., sygn. I FSK 982/21.
Wiktoria Salwin
Kancelaria Wyrzykowscy
Niniejszy artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi porady prawnej, podatkowej ani jakiejkolwiek innej formy doradztwa. Wszelkie przedstawione w nim treści wyrażają osobiste poglądy autora oraz jego wiedzę na temat omawianych zagadnień. Autor ani wydawca nie ponoszą odpowiedzialności za ewentualne skutki wynikające z zastosowania się do informacji zawartych w artykule bez konsultacji z odpowiednim specjalistą.
Zadaj pytanie