Przed NSA zawisła sprawa mająca istotne znaczenie dla samorządów – chodzi o nielegalną pomoc publiczną. Przed wydaniem wyroku NSA postanowił zwrócić się do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej celem ustalenia, czy w świetle postanowień traktatowych zwolnienie od podatku od nieruchomości dla gruntów, budynków i budowli wchodzących w skład infrastruktury kolejowej, stanowi nielegalną pomoc państwa i w konsekwencji może być stosowane przez przedsiębiorców.
17 października 2024 r. została opublikowana opinia Rzecznik Generalnej Juliane Kokott
Krótko o przedmiocie sprawy
Od 1 stycznia 2017 r. polski ustawodawca rozszerzył zakres zwolnienia od podatku od nieruchomości dla infrastruktury kolejowej. Zwolnieniem objęta jest nie tylko infrastruktura publiczna, ale także prywatna, przy spełnieniu określonych warunków. Pomimo, że w ustawie zostało uregulowane to zwolnienie, a podatnik spełnił wszystkie warunki, organ podatkowy – Prezydent Miasta Mielca – odmówił podatnikowi jego zastosowania. Powołał się na fakt, iż zwolnienie stanowi pomoc niezgodną z prawem unijnym. Dlaczego? Otóż, Organ zwrócił uwagę, iż przed wprowadzeniem tego zwolnienia do polskich przepisów nie zostało ono zgłoszone Komisji Europejskiej, do czego zobowiązywał Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Wobec tego pomimo formalnego spełnienia warunków do zwolnienia, prawo to nie może być zrealizowane, ponieważ narusza unijne przepisy o pomocy państwa.
Sprawa trafiła do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie, który skierował sprawę to TSUE.
Dlaczego rozstrzygnięcie TSUE będzie istotne dla samorządów?
Rozstrzygnięcie TSUE ma na celu ustalenie, czy wprowadzenie przez polskiego ustawodawcę zwolnienia dla infrastruktury kolejowej nie stanowiło naruszenia przepisów o pomocy państwa, a w konsekwencji, czy stosowanie tego zwolnienia przez przedsiębiorców było legalne. Podatek od nieruchomości stanowi istotną część dochodów samorządów, a zatem rozstrzygnięcie może mieć istotny wpływ na ich finanse publiczne. Orzeczenie na korzyść podatników może spowodować, że kolejni z nich zdecydują się na złożenie korekt deklaracji i wniosków o stwierdzenie nadpłaty.
Zanim wyrok TSUE poznajmy opinię rzecznik generalnej
Zdaniem Rzecznik, o nielegalnej pomocy państwa można byłoby mówić, gdy państwa nadużywają swojego prawa w celu przyznania korzyści poszczególnym przedsiębiorstwom, z pominięciem prawa pomocy państwa, czyli wówczas gdy regulacje są w oczywisty sposób dyskryminujący. Zdaniem rzecznik wprowadzone zwolnienie nie wydaje się oczywiście dyskryminujące. Zwolnienie z podatku stanowi zachętę dla właścicieli gruntów do tworzenia nowej infrastruktury kolejowej lub do utrzymania i faktycznego wykorzystania istniejącej infrastruktury. Ponieważ może to wiązać się ze znacznymi kosztami dla właścicieli gruntów, zwolnienie z podatku od nieruchomości przynajmniej częściowo to rekompensuje. Zwolnienie podatkowe w zrozumiały sposób wpisuje się w polski podatek od nieruchomości jako ogólny podatek majątkowy. Zwolnienie podatkowe oparte jest na rozróżnieniu właścicieli infrastruktury kolejowej, od podatników, którzy nie są jej właścicielami. Nie stanowi to, zdaniem Rzecznik Generalnej, nierównego traktowania podatników znajdujących się w tej samej sytuacji.
Komentarz
Jeśli Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej podzieli stanowisko Rzecznik Generalnej, wówczas zwolnienie z podatku od nieruchomości dla infrastruktury kolejowej nie zostanie uznane za nielegalną pomoc publiczną. To z kolei oznaczałoby, że przedsiębiorcy mogą korzystać z tego zwolnienia, a samorządy będą musiały przygotować się na ewentualne korekty w swoich budżetach, wynikające z utraconych dochodów.
Paweł Czaplicki
Kancelaria Wyrzykowscy
Niniejszy artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi porady prawnej, podatkowej ani jakiejkolwiek innej formy doradztwa. Wszelkie przedstawione w nim treści wyrażają osobiste poglądy autora oraz jego wiedzę na temat omawianych zagadnień. Autor ani wydawca nie ponoszą odpowiedzialności za ewentualne skutki wynikające z zastosowania się do informacji zawartych w artykule bez konsultacji z odpowiednim specjalistą.
Zadaj pytanie do artykułu