Puste faktury to dokumenty, które nie odzwierciedlają stanu faktycznego, dokumentują fikcyjne transakcje.
30 stycznia 2024 r. zapadł wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-442/22 dotyczącej zapłaty podatku wynikającego z faktur, o których mowa w art. 108 ust. 1 UoVAT (tzw. puste faktury).
W rozumieniu art. 108 ust. 1 do zapłaty podatku zobowiązana jest osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, czy też osoba fizyczna wystawiająca fakturę. Co w przypadku, gdy pracownik wystawi tzw. pustą fakturę, kto będzie zobowiązany do zapłaty wynikającego z niej podatku VAT należnego?
W rozpatrywanej przez TSUE sprawie pracownik posługując się danymi pracodawcy (podatnika VAT) wykorzystując jego NIP wystawiał fałszywe faktury, przedstawiające nieprawdziwe transakcje. Podatek VAT należny zawarty na tych fakturach nie został wykazany w deklaracjach podatkowych tego podatnika, nie rozliczono podatku VAT należnego z organem podatkowym. Podatnicy, na rzecz których wystawiane były faktury odliczyli VAT naliczony.
Spór pomiędzy Dyrektorem Izby Administracji Skarbowej w Lublinie a podatnikiem polegał na tym kto powinien być w takim przypadku odpowiedzialny za zapłatę podatku VAT należnego wykazanego na fałszywych fakturach:
-
podatnik, którego dane zostały wykorzystane bez jego wiedzy i wskazane na fakturach jako dane sprzedawcy,
-
czy osoba fizyczna (pracownik), która posłużyła się danymi podatnika wystawiając faktury?
TSUE orzekł, że w sytuacji, gdy:
-
pracownik podatnika VAT wystawił fałszywą fakturę wykazującą VAT, posługując się tożsamością pracodawcy bez jego wiedzy i zgody, należy uznać tego pracownika za osobę wystawiającą puste faktury, o ile podatnik ten dochował należytej staranności, wymaganej w celu kontrolowania działań pracownika.
-
Jeżeli podatnik nie dochował należytej staranności kontrolując pracownika to osoba fizyczna (pracownik) wystawiająca fakturę nie będzie zobowiązana do zapłaty powstałego zobowiązania podatkowego – zobowiązanym będzie sam podatnik.
Kluczowe zatem jest zachowanie podatnika i występujące każdorazowo okoliczności. Gdy podatnik nie stosuje zasad kontroli wewnętrznej nad fakturującymi pracownikami nie może powołać się na brak wiedzy czy zgody na takie działanie pracownika. Warto zatem zwrócić uwagę na zasady fakturowania obowiązujące w danej organizacji, nie tylko na te formalnie spisane, ale także te spisane i stosowane w praktyce.
Wiktoria Salwin
Kancelaria Wyrzykowscy
Niniejszy artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi porady prawnej, podatkowej ani jakiejkolwiek innej formy doradztwa. Wszelkie przedstawione w nim treści wyrażają osobiste poglądy autora oraz jego wiedzę na temat omawianych zagadnień. Autor ani wydawca nie ponoszą odpowiedzialności za ewentualne skutki wynikające z zastosowania się do informacji zawartych w artykule bez konsultacji z odpowiednim specjalistą.
Zadaj pytanie do artykułu