W niniejszym artykule omówiona zostanie interpretacja indywidualna w zakresie podatku VAT w kontekście zapewnienia pobytu w mieszkaniu chronionym. Sprawa ta była przedmiotem rozstrzygnięć zarówno Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (DKIS), jak i Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA).
Stan faktyczny
Wnioskodawca, Powiat, jest jednostką samorządu terytorialnego i podatnikiem VAT czynnym. Powiat realizuje zadania publiczne, w tym zadania z zakresu pomocy społecznej, wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej oraz polityki prorodzinnej. Realizacja zadań obejmuje również prowadzenie mieszkań chronionych dla osób z terenu więcej niż jednej gminy. Przyznanie świadczeń z pomocy społecznej, w tym pobytu w mieszkaniu chronionym, następuje w formie decyzji administracyjnej. Zasady odpłatności za pobyt w mieszkaniu chronionym określają przepisy ustawy o pomocy społecznej oraz uchwały jednostki samorządu terytorialnego.
Pytania Powiatu i jego stanowisko
- Czy po dokonanej centralizacji w zakresie podatku VAT, Powiat wykonujący zadania związane z przyznaniem pobytu w mieszkaniu chronionym i pobieraniem z tego tytułu odpłatności na podstawie ustawy o pomocy społecznej, ma zastosowanie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, który nie uznaje za podatnika organów władzy publicznej w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, a w konsekwencji, czy Powiat nie jest zobowiązany do wystawiania faktur VAT lub ewidencjonowania tych czynności?
- Czy po dokonanej centralizacji w zakresie podatku VAT, Powiat wykonujący zadania związane z przyznaniem pobytu w mieszkaniu chronionym i pobieraniem z tego tytułu odpłatności na podstawie ustawy o pomocy społecznej, ma zastosowanie art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o VAT, a w konsekwencji, czy Powiat jest zobowiązany do wystawiania faktur VAT z zastosowaniem zwolnienia od podatku VAT lub ewidencjonowania tych czynności?
Powiat wskazał, że na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, Powiat jest objęty wyłączeniem z opodatkowania podatkiem VAT w zakresie czynności związanych z przyznaniem pobytu w mieszkaniu chronionym i pobieraniem z tego tytułu odpłatności. W związku z tym, Powiat nie jest zobowiązany do wystawiania faktur VAT, ewidencjonowania tych czynności oraz wykazywania ich w deklaracjach VAT, jednolitym pliku kontrolnym oraz rejestrach sprzedaży VAT.
Stanowisko DKIS
DKIS uznał stanowisko Powiatu za nieprawidłowe. Stwierdził, że Powiat, świadcząc pomoc poprzez zapewnienie pobytu w mieszkaniu chronionym, jest podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT i nie jest objęty wyłączeniem z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6. DKIS wskazał, że Powiat wykonując odpłatnie czynności, świadczy usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1, które podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.
Stanowisko NSA
NSA stwierdził, że w okolicznościach opisanych we wniosku o interpretację, Powiat wykonujący odpłatnie, w ramach zadań własnych o charakterze obowiązkowym, czynności zapewnienia pobytu w mieszkaniu chronionym, działa jako organ władzy publicznej w rozumieniu art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie będąc zatem w tym zakresie podatnikiem podatku VAT. NSA podkreślił, że czynności te pozostają poza reżimem cywilnoprawnym (działalnością gospodarczą), a tym samym nie mają do nich zastosowania przepisy podatku od towarów i usług.
W interpretacji indywidualnej wydanej 10 sierpnia 2023 r., tj. po wyroku NSA (sygn. 0114-KDIT1-1.4012.16.2019.13.S.LK) DKIS uznał argumentację sądu i przyznał, że samorząd nie działa w tym przypadku jako podatnik VAT, a jako organ władzy.
Martyna Archacka
Kancelaria Wyrzykowscy
Niniejszy artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi porady prawnej, podatkowej ani jakiejkolwiek innej formy doradztwa. Wszelkie przedstawione w nim treści wyrażają osobiste poglądy autora oraz jego wiedzę na temat omawianych zagadnień. Autor ani wydawca nie ponoszą odpowiedzialności za ewentualne skutki wynikające z zastosowania się do informacji zawartych w artykule bez konsultacji z odpowiednim specjalistą.
Zadaj pytanie do artykułu