W niniejszym artykule przyjrzymy się dwóm interpretacjom indywidualnym wydanym przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (DKIS), które dotyczą kwestii zachowania numeru NIP w procesie przekształcenia Ośrodka Pomocy Społecznej (OPS) w Centrum Usług Społecznych (CUS). Oba pisma, prezentują jednolite stanowisko organu, co jest niezwykle istotne dla stabilności i pewności prawnej JST. Interpretacje dotyczą obowiązków podatników i płatników wynikających z ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników.
Przekształcenie OPS w CUS – kontekst prawny
Idea tworzenia CUS, wywodząca się z ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych, ma na celu usprawnienie i zintegrowanie świadczenia usług społecznych na poziomie lokalnym. Proces ten, choć z założenia ma charakter organizacyjny, rodzi szereg pytań natury podatkowej i ewidencyjnej. Jednostki samorządu terytorialnego jako podmioty odpowiedzialne za te przekształcenia, muszą mieć jasność co do statusu prawnego i podatkowego nowo powstałych CUS.
CUS tworzy się na dwa sposoby, co wynika z art. 9 ust. 2 ustawy:
-
przez przekształcenie funkcjonującego w gminie ośrodka pomocy społecznej w centrum (gdy tworzone jest dla jednej gminy) lub
-
przez utworzenie w jednej z gmin nowej jednostki organizacyjnej, odrębnej od funkcjonującego w tej gminie ośrodka pomocy społecznej (gdy tworzone jest dla co najmniej dwóch gmin).
Interpretacja indywidualna z 31 marca 2025 r.
Wnioskodawca wskazał, że do urzędu skarbowego złożono aktualizację formularza NIP-2 ze zmianą nazwy jednostki. Zgodnie z podjętą uchwałą Rady Miejskiej w sprawie utworzenia CUS. Na podstawie tej uchwały z dniem 1 stycznia 2025 r. dokonano przekształcenia OPS w CUS: nastąpiło przejecie praw i obowiązków (należności i zobowiązań), mienia, pracowników, rachunków bankowych. Nie nastąpiło zamknięcie ksiąg rachunkowych oraz nie sporządzono sprawozdania finansowego. Jednostka zachowała ciągłość działania. CUS zachował REGON OPS.
DKIS wskazał, że zmiana ta wynika wprost z przepisów prawa i „przekształcenie następuje przez "stanie się" jednostki dotychczasowej nową jednostką. Zatem mamy tutaj do czynienia nie z przekształceniem się Ośrodka Pomocy Społecznej w wyniku jego autonomicznego działania czy też autonomicznego działania organu samorządowego, któremu ten ośrodek pomocy społecznej podlega, lecz z przekształceniem, które narzuca nowe ramy prawne dla działania Centrum Usług Społecznych”. Nie mamy do czynienia z przekształceniem jednego podmiotu w inny, ale ze zmianą otoczenia prawnego, na podstawie którego jednostka funkcjonuje. W związku z czym nie należy nadawać nowego NIP, na gruncie prawa podatkowego OPS który stał się CUS są tym samym podmiotem. Obowiązkiem w tej sytuacji jest aktualizacja formularza NIP-2 dotycząca zmiany nazwy jednostki.
Interpretacja indywidualna z 18 października 2024 r.
Wnioskodawca wskazał w opisie zdarzenia przyszłego analogiczne argumenty i fakty jak w omówionej wyżej interpretacji.
DKIS wskazał na analogiczne uzasadnienie jak w omówionej wyżej interpretacji, podsumowując, że „w tej sytuacji nie będą mieli Państwo obowiązku wystąpienia o nowy numer identyfikacji podatkowej. Natomiast będą Państwo zobowiązani do dokonania zgłoszenia aktualizacyjnego NIP-2, gdyż dane objęte zgłoszeniem uległy zmianie, tj. nazwy jednostki (ewentualnie również inne dane nie wskazane we wniosku)”.
Komentarz
Jednolite stanowisko DKIS w tych dwóch interpretacjach ma istotne znaczenie praktyczne dla wszystkich jednostek samorządu terytorialnego, które planują lub już przeprowadziły przekształcenie OPS w CUS. Przede wszystkim, potwierdza to:
-
Brak konieczności ubiegania się o nowy NIP.
-
Zachowanie NIP podkreśla ciągłość prawną i podatkową pomiędzy OPS a CUS, co jest kluczowe dla rozliczeń z organami podatkowymi, ZUS oraz innymi podmiotami.
-
Utrzymanie dotychczasowego NIP pozwala uniknąć wielu formalności związanych ze zgłaszaniem zmian w rejestrach, dokumentach czy umowach, gdzie NIP jest używany jako główny identyfikator.
Na co warto zwrócić jeszcze uwagę?
Jeśli pracownik urzędu skarbowego wskazuje, że według niego jakieś działanie podatnika nie jest właściwe, to warto dokładnie przeanalizować dane postępowanie – gdyż tak jak w przypadku podmiotu, który otrzymał interpretację wydaną 31 marca 2025 r., to wskazanie pracownika urzędu skarbowego może okazać się niewłaściwe.
Pamiętajmy, że te pozytywne interpretacje są efektem aktywnej postawy wnioskodawców, którzy wystąpili z zapytaniem do organu. To pokazuje, jak ważne jest dążenie do uzyskania wiążącej opinii, zwłaszcza gdy mamy wątpliwości lub uważamy, że nasze stanowisko w danej kwestii jest słuszne. Nie należy opierać się wyłącznie na nieformalnych, telefonicznych wskazaniach pracowników urzędów skarbowych, gdyż takie informacje nie są wiążące ani dla organu, ani dla podatnika. Uzyskanie interpretacji indywidualnej to najskuteczniejszy sposób na zapewnienie sobie pewności prawnej w relacjach z fiskusem.
Martyna Archacka
Kancelaria Wyrzykowscy
Niniejszy artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi porady prawnej, podatkowej ani jakiejkolwiek innej formy doradztwa. Wszelkie przedstawione w nim treści wyrażają osobiste poglądy autora oraz jego wiedzę na temat omawianych zagadnień. Autor ani wydawca nie ponoszą odpowiedzialności za ewentualne skutki wynikające z zastosowania się do informacji zawartych w artykule bez konsultacji z odpowiednim specjalistą.
Zadaj pytanie do artykułu