Zbliża się termin złożenia deklaracji VAT za styczeń 2022 r., w której podatnicy stosujący proporcję odliczenia VAT mają obowiązek wykazać korektę roczną odliczenia VAT dokonanego w roku poprzednim zgodnie z art. 91 ustawy o VAT.
Ogólnie koncepcja korekty odlicznia VAT wynika z tego, że w ciągu roku podatnik odlicza VAT od zakupów stosując tzw. propocję wstępną, wyliczoną na bazie danych za poprzedni w stosunku do bieżącego rok podatkowy. Po zakończeniu bieżącego roku podatkowego wyliczana jest właściwa proporcja odliczenia VAT, która odzwieciedla faktyczny podział działalności podatnika w zakończonym już roku i pozwala na rzetelne przypisanie stopnia związania doknanych zakupów z działanością opodatkowaną podatnika. Korekta roczna polega zatem na wykazaniu różnicy VAT odliczonego proporcją wstępną i właściwą dla danego roku.
Dla zakupów innych niż środki trwałe podlagające amortyzacji, a także środków trwałych o wartości do 15 000 zł korektę odliczenia VAT oblicza się jednorazowo, tzn. wskazuje się różnicę między odliczeniami dokonanymi z zastosowaniem proporcji wstępnej, a kwotą odliczenia VAT wyliczoną z zastosowaniem ostatecznej prorcji.
Przykład:
Podatnik w roku 2021 dokonał zakupów, dla których kwota VAT wynosiła łącznie 1000 zł, a odliczył VAT zgodnie z porpocją wstępną na poziomie 70% w kwocie 700 zł (70%*1000 zł). Po zamknięciu roku 2021, na bazie danych sprzedaży właściwa proporcja odliczenia VAT dla roku 2021 wyniosła 80%. Oznacza to, że podatnik mógł odliczyć w roku 2021 800 zł (80%*1000zł) VAT. Różnica odlicznia VAT wynosi zatem 100 zł in plus (800 zł-700 zł) i tą kwotę podatnik wykaże w deklaracji VAT za styczeń 2022 r jako zwiększenie odliczenia VAT.
Sprawa komplikuje się w przypadku środków trwałych o wartości przekraczającej 15 000 zł, które z zasady są wykorzystywane przez podatnika dłużej niż rok, co oznacza, że ich związek w każdym kolejnym roku użytkowania ze sprzedażą opodatkowaną, co wskazuje wysokości proporcji, może być różny. Dla zachowana rzetelnego obrazu korekty odliczenia VAT dla środków trwałych dokonuje się nie raz, a w ciągu 5 lub 10 lat po przyjęciu ich do użytkowania.
W przypadku środków trwałych o wartości powyżej 15 00 zł art. 91 ust. 2 ustawy o VAT wskazuje, że korekty odliczenia VAT dokonuje się:
- przez kolejne 10 lat , licząc od roku, w którym środki trwałe zostały oddane do użytkowania - w przypadku nieruchomości i prawa użytkowania wieczystego,
- prze kolejne 5 lat, licząc od roku, w którym środki trwałe zostały oddane do użytkowania - w pozostałych przypadkach.
W każdym kolejnym roku w okresie korekty korygowana jest część podatku naliczonego, która przypada na ten okres (odpowiedni 1/10 albo 1/5).
Przykład:
Podatnik w roku 2021 dokonał zakupów środka trwałego o wartości < 15 000 zł, który nie jest nieruchomością. Kwota VAT zakupu wynosiła łącznie 10000 zł, a odliczenie VAT zgodnie z porpocją wstępną na poziomie 70% było równe 7 000zł (70%*10000 zł). Środek trwały został przyjęty do użytkowania w ciągu roku 2021. Po zamknięciu roku 2021, na bazie danych sprzedaży właściwa proporcja odliczenia VAT dla roku 2021 wyniosła 80%. Oznacza to, że podatnik mógł odliczyć w roku 2021 8000 zł (80%*10000zł) VAT. Różnica odlicznia VAT wynosi zatem 1000 zł in plus (8000 zł-7000 zł), ale z racji tego, że jest o środek trwały o wartości przekraczającej 15 000 zł i nie jest jednocześnie nieruchomością korekta odliczenia VAT będzie 5-letnia. Oznacza to, że w deklracji za styczeń 2022 r. podatnik wykaże jedynie 200 zł korekty in plus, czyli 1/5 różnicy odliczenia VAT między proporcjami 70% i 80%.
Skomplikowane? Zapraszamy do współpracy!
Milena Załęska
Kancelaria Wyrzykowscy