Wadium a odliczenie podatku VAT.

Data publikacji: 06-10-2018

Wadium to opłata jaką wnoszą uczestnicy przetargu lub aukcji gwarantująca im uczestnictwo. Stanowi ona barierę finansową, zapewniającą udział w przetargu wyłącznie podmiotów rzeczywiście zainteresowanych zawarciem umowy oraz służy do zabezpieczenia organizatora przetargu przed skutkami uchylenia się od zawarcia przez wyłonionego nabywcę umowy sprzedaży. Ale czy w związku z zapłaceniem wadium może powstać obowiązek podatkowy VAT?

Samo wpłacenie wadium na etapie przystąpienia do przetargu nie stanowi żadnej z czynności opodatkowanych VAT. Nie stanowi zatem ani odpłatnej dostawy towaru, ani odpłatnego świadczenia usług. Wynika to z tego, że z samym wniesieniem wadium nie wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. W rezultacie, wpłata wadium nie powoduje powstania obowiązku podatkowego. Uczestnikom przetargu, za wyjątkiem zwycięzcy, wpłacone wadium jest zwracane. Taki zwrot jest neutralny podatkowo.

Sprawa wygląda inaczej w odniesieniu do zwycięzcy przetargu, ponieważ wpłacone przez niego wadium zostaje zaliczone na poczet ceny przyszłej dostawy nieruchomości. Chwila zaliczenia na poczet przyszłego, skonkretyzowanego świadczenia wywołuje powstanie obowiązku podatkowego VAT. Skutkuje to zatem obowiązkiem wystawienia faktury opodatkowania według stawki obowiązującej w tej dacie[1]. Dowodami księgowymi, które służą udokumentowaniu pobranego wadium, mogą być wyciąg bankowy lub kasowy dowód wpłaty.

Zgodnie z przepisem art. 19a ust. 8 ustawy z dnia z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, Dz.U. z 2017 r., poz. 1221 t.j.), dalej: ustawa o VAT, przyjęcie w zasadzie każdej płatności przed dokonaniem czynności opodatkowanej w obrocie krajowym, poza przypadkami wyraźnie wskazanymi w ustawie – niezależnie od jej wielkości – powoduje powstanie obowiązku podatkowego. Jeżeli wadium pieniężne oferenta, którego oferta została przyjęta, zostaje zarachowane na poczet ceny nabycia, na co wybrany nabywca, poprzez przystąpienie do przetargu, wyraża zgodę, to niewątpliwie w tym momencie następuje zapłata części ceny za dostawę towaru lub świadczenie usługi będących przedmiotem przetargu[2]. Takim momentem jest data rozstrzygnięcia przetargu, tj. kiedy jednoznacznie znany jest nabywca[3].

PRZYKŁAD:

Przypuśćmy, że w sierpniu nastąpiła wpłata wadium. W warunkach przetargu postanowiono, że wadium podlega zaliczeniu na poczet ceny. Rozstrzygnięcie przetargu nastąpiło w październiku. W zakresie VAT obowiązek podatkowy od wpłaconego wadium powstanie z dniem rozstrzygnięcia przetargu, czyli w październiku. Zatem w październiku wadium razem z pozostałą częścią ceny zakupu mogą zostać zaliczone do kosztów i dać prawo odliczenia podatku VAT.


[1] Wyrok WSA w Szczecinie z 14.4.2016 r. (I SA/Sz 179/16)

[2] Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 29 stycznia 2015 r., IBPP1/443-1024/14/AW

[3]Interpretacja indywidulana Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczyz 20 marca 2015r. ( ITPP1/443-1637/14/BS)

Milena Karaśkiewicz

Asystent doradcy podatkowego