Odsetki od rozłożonej na raty opłaty przekształceniowej - co z podatkiem VAT?

Data publikacji: 26-04-2023

Rozłożyliśmy opłatę przekształceniową jednemu z mieszkańców na raty – czy to trzeba opodatkować, a jeśli trzeba to jak to prawidłowo zrobić?

O tym, że opłata przekształceniowa jest w określonych przypadkach opodatkowana mam nadzieję, że już każdy wie. Sprawy dotyczył wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z początku 2021 roku (więcej tutaj), a także interpretacja ogólna z końca 2021 roku (więcej tutaj). 

Kontynuując temat opłat przekształceniowych, warto zwrócić uwagę na kwestię pobierania odsetek od rozłożonych na raty należności. Należność rozłożona na raty podlega oprocentowaniu przy zastosowaniu stopy procentowej równej stopie redyskonta weksli stosowanej przez Narodowy Bank Polski. Tak ustalone oprocentowanie podlega zapłacie wraz z każdą ratą. W przypadku nieterminowego uiszczenia należnej opłaty wraz z oprocentowaniem, naliczane są odsetki ustawowe. Na raty rozłożona zostaje należność pozostająca do zapłaty już po dokonanej dostawie towaru, tj. po przekształceniu prawa użytkowania w prawo własności. 

Skoro do dostawy już doszło to pobierane przez samorząd oprocentowanie będzie stanowiło wynagrodzenie za usługę finansową. Nabywca uzyskuje korzyść w postaci rozłożenia na raty należności z tytułu przekształcenia, a samorząd otrzymuje za to wynagrodzenie w postaci oprocentowania. Zapłata należna jest już po wydaniu nieruchomości. 

Świadczenie usług finansowych zwolnione jest od podatku VAT – z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT wynika, że od podatku zwalnia się usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Ponieważ sprzedaż w postaci usługi finansowej zwolniona jest z podatku VAT, sprzedawca nie ma obowiązku dokumentować jej fakturą (art. 106b ust. 2 ustawy o VAT), jednak oczywiście może to zrobić za pomocą tego dokumentu. Obowiązek podatkowy powstanie natomiast w dacie otrzymania zapłaty w postaci oprocentowania (art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. e ustawy o VAT).

Jeżeli podatnik wystawia jednak fakturę należy pamiętać, aby znalazły się na niej wyrazy „metoda kasowa” (art. 106e ust. 1 pkt 16 ustawy o VAT).

Odsetki ustawowe za opóźnienie w zapłacie nie stanowią wynagrodzenia na gruncie podatku VAT i nie należy wykazywać ich w rozliczeniu tego podatku. 

Martyna Archacka
Kancelaria Wyrzykowscy