W jaki sposób należy traktować opłaty za przekształcenie z dniem 1 stycznia 2019 r. prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów, na gruncie VAT?
Z dniem 1 stycznia 2019 r. prawo użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe zostało przekształcone, z mocy prawa, w prawo własności tych gruntów. Z tytułu przekształcenia nowy właściciel gruntu będzie ponosił na rzecz gminy opłatę.
- Przekształcenie nie jest dostawą towaru.
Jest wiele interpretacji indywidualnych potwierdzających, że przekształcenie prawa użytkowania wieczystego gruntów w prawo własności nie stanowi dostawy towaru i tym samym nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu. Wynika to z faktu, że już w momencie oddania gruntu w użytkowanie wieczyste nastąpiła dostawa, a przekształcenie stanowi w istocie jedynie zmianę tytułu prawnego do nieruchomości.
- Nie w każdym przypadku przekształcenie jest neutralne na gruncie VAT.
Należy pamiętać, że interpretacje te odnoszą się wyłącznie do kwestii uznania przekształcenia za czynność podlegającą opodatkowaniu. Opłaty należne gminie od użytkownika wieczystego gruntu z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności należy traktować jako pozostająca do zapłaty część kwoty stanowiącej należność z tytułu ustanowienia prawa użytkowania wieczystego gruntu. Skutki podatkowe przekształcenia prawa użytkowania wieczystego gruntu zabudowanego na cele mieszkaniowe w prawo własności powinny być rozważane na gruncie przepisów obowiązujących w dniu ustanowienia prawa użytkowania wieczystego.
- Sposób opodatkowania będzie różny dla gruntów oddanych w użytkowanie wieczyste:
- do 30 kwietnia 2004 r.
- w okresie od dnia 1 maja 2004 r. do 31 grudnia 2010 r.,
- od 1 stycznia 2011 r.
- Do 30 kwietnia 2004 r. czynność ustanowienia użytkowania wieczystego nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ na podstawie obowiązujących ówcześnie przepisów grunt nie był towarem i jego sprzedaż lub ustanowienie użytkowania wieczystego nie stanowiło dostawy towarów. W konsekwencji opłata przekształceniowa nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT, jeżeli czynność ustanowienia prawa użytkowania wieczystego została dokonana do dnia 30 kwietnia 2004 r.
- Jeżeli użytkowanie wieczyste ustanowione zostało w okresie od dnia 1 maja 2004 r. do 31 grudnia 2010 r., opłaty będą podlegały opodatkowaniu. Skoro kwota za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności stanowi w istocie resztę ceny za dokonaną w przeszłości dostawę towaru – oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste, każdą należność stanowiącą element ceny należy opodatkować tą samą stawką VAT. Zatem opłata z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności powinna podlegać opodatkowaniu według stawki podatku obowiązującej dla tej czynności w momencie jej wykonania, czyli w wysokości 22%.
- Natomiast w przypadku oddania do użytkowania wieczystego gruntu po 1 stycznia 2011 r., stawka dla opłaty przekształceniowej będzie wynosić 23%.
Dostrzec zatem można, że ustalenie stawki VAT dla opłat przekształceniowych jest analogiczne jak dla opłat rocznych za użytkowanie wieczyste. Również w odniesieniu do nich stawka była uzależniona od momentu oddania gruntu w użytkowanie wieczyste.
- Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, z dnia 23 października 2018 r. 0115-KDIT1-2.4012.649.2018.1.KK.
- Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, z dnia 18 stycznia 2018 r. nr 0113-KDIPT1-1.4012.869.2018.2.ŻR