Szykują się kolejne zmiany w zakresie zwolnienia z podatku od nieruchomości dla infrastruktury kolejowej

Data publikacji: 25-11-2020

Z dniem 1 stycznia 2017 roku zmieniono treść przepisu określającego zakres zwolnienia z podatku od nieruchomości dla obiektów i gruntów wchodzących w skład infrastruktury kolejowej (art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych). Zgodnie z aktualnym brzmieniem tego przepisu, ze zwolnienia z podatku od nieruchomości korzystają grunty, budynki i budowle wchodzące w skład infrastruktury kolejowej w rozumieniu przepisów o transporcie kolejowym, która:

a) jest udostępniana przewoźnikom kolejowym lub

b) jest wykorzystywana do przewozu osób, lub

c) tworzy linie kolejowe o szerokości torów większej niż 1435 mm.


W wyroku z dnia 31 stycznia 2019 roku sygn. akt II FSK 3032/18 Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie potwierdził, że zwolnieniu podlegają grunty rozumiane jako całe działki ewidencyjne, na których znajdują się budynki i budowle infrastruktury kolejowej wchodzące w skład infrastruktury kolejowej, która jest udostępniana przewoźnikom kolejowym. Jak wskazał NSA: „…należało zgodzić się z sądem pierwszej instancji, że zwolnieniu na gruncie art. 7 ust. 1 pkt 1 u.p.o.l. podlega powierzchnia całej działki ewidencyjnej, nawet jeżeli tylko w części jest zajęta przez infrastrukturę kolejową…”

Z powyższego wyroku wynika, że zwolnienie odnosi się do całej działki ewidencyjnej, a nie tylko części gruntu zajętej przez infrastrukturę kolejową. W praktyce oznacza to, że nawet jeżeli wyłącznie na niewielkiej części działki ewidencyjnej znajdują się elementy infrastruktury kolejowej, cała działka korzysta ze zwolnienia z podatku od nieruchomości.


Wobec takiej wykładni przedsiębiorcy, bez względu na rodzaj prowadzonej działalności (np. przedsiębiorstwo produkcyjne), mogą zakwalifikować swoją całą działkę ewidencyjną jako zwolnioną z podatku od nieruchomości, jeżeli na jej części znajdują się elementy infrastruktury kolejowej, która jest udostępniana przewoźnikom kolejowym, jest wykorzystywana do przewozu osób lub tworzy linie kolejowe o szerokości torów większej niż 1435 mm.


Zmiana przepisów, która miała miejsce z początkiem 2017 roku doprowadziła do znaczącej utraty dochodów z podatku od nieruchomości dla gmin, albowiem nieruchomości, które opodatkowane były jako związane z działalnością gospodarczą zostały zakwalifikowane jako podlegające zwolnieniu.


Zgodnie z aktualnie proponowanym brzmieniem przepisu zwolnieniu podlegają budynki lub ich części i budowle lub ich części oraz zajęte pod nie grunty, wchodzące w skład infrastruktury kolejowej, o której mowa w art. 4 pkt 1 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2020 r. poz. 1043, 1378 i 1778), które:

a) są udostępniane przewoźnikom kolejowym lub

b) są wykorzystywane do przewozu osób, lub

c) tworzą linie kolejowe o szerokości torów większej niż 1435 mm

- z wyłączeniem budynków, budowli i gruntów wchodzących w skład infrastruktury kolejowej, wykorzystywanych na cele inne niż określone w tej ustawie.


Zmiana, której wejście w życie zaplanowano na 1 stycznia 2021 r., ma na celu ograniczenie zakresu zwolnienia z podatku wyłącznie do tej części działki, która jest faktycznie zajęta przez elementy infrastruktury kolejowej. Zwolnienie nie będzie dotyczyło całych działek ewidencyjnych.


Z uwagi na zbliżający się koniec 2020 roku możliwe jest, że zmiana przepisów zostanie przesunięta ze względu na potrzebę zachowania odpowiednio długiego vacatio legis. Na ten problem wskazywał Prezes NSA w ramach konsultacji nad projektem ustawy.


Z przebiegiem prac legislacyjnych nad projektem można zapoznać się tutaj: https://www.senat.gov.pl/prace/proces-legislacyjny-w-senacie/inicjatywy-ustawodawcze/inicjatywa,148.html


Paweł Czaplicki

Kancelaria Wyrzykowscy