Zasada ogólna mówi, że podatnik ma prawo do odliczenia podatku VAT w zakresie w jakim nabywane towary i usługi są wykorzystywane do sprzedaży opodatkowanej.
Jednostki samorządu terytorialnego zazwyczaj nabywają towary i usługi, które służą zarówno do sprzedaży opodatkowanej, jak i do czynności niepodlegających opodatkowaniu. Jeżeli nie są w stanie przypisać podatku VAT do jednego z rodzajów czynności, stosują tzw. prewspółczynnik.
Sposób kalkulacji prewspółczynnika dla jednostek samorządu terytorialnego wskazał Minister Finansów w rozporządzeniu. Zawiera ono wzory, zgodnie z którymi liczone są prewspółczynniki dla poszczególnych jednostek organizacyjnych.
W przypadku gdy jednostka samorządu terytorialnego uzna, że wskazany w tym rozporządzeniu wzór nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej działalności i dokonywanych nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób kalkulacji prewspółczynnika. Oznacza to, że jeżeli jednostka samorządu terytorialnego opracuje sposób kalkulacji prewspółczynnika, który dla danych zakupów będzie bardziej reprezentatywny niż prewspółczynnik z rozporządzenia, może stosować ten opracowany przez siebie sposób kalkulacji (prewspółczynnik indywidualny).
Przyjmijmy, że jednostka samorządu terytorialnego stosowała w 2023 roku prewspółczynnik skalkulowany zgodnie z rozporządzeniem. W międzyczasie wystąpiła z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie prawa do stosowania prewspółczynnika indywidualnego. W styczniu 2024 r. otrzymała pozytywną interpretację.
Czy celem zastosowania prewspółczynnika indywidualnego w odniesieniu do zakupów dokonanych w 2023 roku konieczne jest dokonanie korekt deklaracji za wszystkie okresy rozliczeniowe, czy możliwe jest zastosowanie prewspółczynnika indywidualnego w korekcie rocznej, w rozliczeniu za styczeń/I kwartał 2024 roku?
Odpowiedź na to pytanie znajdziemy w art. 90c ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z tym przepisem w przypadku nabytych towarów i usług, w odniesieniu do których kwotę podatku naliczonego oblicza się prewspółczynnikiem, po zakończeniu roku, podatnik jest obowiązany dokonać korekty podatku odliczonego przy ich nabyciu, uwzględniając dane dla zakończonego roku podatkowego. W dalszej części przepis ten mówi, że dokonując tej korekty podatnik może przyjąć inny sposób określania proporcji, niż został przyjęty dla danego roku podatkowego, jeżeli byłby on bardziej reprezentatywny dla zakończonego roku.
Zatem, jeżeli w 2023 roku stosowano prewspółczynnik liczony zgodnie z rozporządzeniem, chcąc dokonać zmiany sposobu kalkulacji już w odniesieniu do podatku odliczonego na bieżąco w 2023 roku, można dokonać takiej zmiany w rozliczeniu za styczeń/I kwartał 2024 roku. Nie ma konieczności składania korekt deklaracji za poszczególne miesiące/kwartały 2023 roku.
Paweł Czaplicki
Kancelaria Wyrzykowscy