Jedna z gmin zwróciła się do nas o złożenie wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w sprawie odliczenia podatku VAT od przydomowych oczyszczalni ścieków. Na ten cel gmina pozyskała dofinansowanie w wysokości 100% kosztów kwalifikowalnych z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (PROW), w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na Rzecz Obszarów Wiejskich (EFRROW). Przydomowe oczyszczalnie ścieków były budowane na prywatnych nieruchomościach mieszkańców, na podstawie umowy Gminy z poszczególnymi właścicielami nieruchomości. Właściciele nieruchomości nie ponosili odpłatności na rzecz gminy.
Warto zauważyć, że jeszcze w styczniu 2023 roku (interpretacja indywidualna z dnia 16.01.2023 r., 0113-KDIPT1-1.4012.730.2022.2.WL) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał interpretację, z której wynikało iż w okolicznościach takich jak wyżej opisane (w szczególności, gdy dofinansowanie wynosi 100% a mieszkańcy nie wnoszą wkładu własnego) gminy mają prawo do odliczenia. Organ uznał gminę za podatnika VAT prowadzącego działalność gospodarczą w ramach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków, a wynagrodzenie za usługi ich budowę stanowiło dofinansowanie z PROW.
Jak wynika z interpretacji pozyskanej dla naszego klienta, wydanej 14 sierpnia 2023 roku, również w sprawach przydomowych oczyszczalni ścieków organ podatkowy bierze pod uwagę orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zapadłe w sprawach usuwania azbestu i montażu odnawialnych źródeł energii (C-616/21 i C-612/21). W ocenie organu należy brać pod uwagę, że
- celem głównym projektu jest poprawa warunków życia mieszkańców gminy,
- prace w związku z budową przydomowych oczyszczalni ścieków zostaną wykonane przez wyłonionego wykonawcę (gmina nie zatrudnia pracowników),
- czynności polegające na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków nie będą miały dla gminy charakteru zarobkowego,
- w celu wybudowania przydomowych oczyszczalni ścieków na danej nieruchomości, właściciel tej nieruchomości udostępnia nieodpłatnie grunt na czas niezbędny do realizacji budowy oraz na okres trwałości Projektu,
- faktury dokumentujące wydatki ponoszone na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków będą wystawiane na gminę,
- koszty Inwestycji są finansowane ze środków publicznych (dofinansowanie z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (PROW)).
W związku z takimi okolicznościami organ podatkowy stwierdził, że budowa przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie gminy nie będzie wykonywana przez gminę w ramach działalności gospodarczej, a w konsekwencji nie będzie podlegała opodatkowaniu. Skoro nie wystąpi związek ze sprzedażą opodatkowaną, gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT od budowy przydomowych oczyszczalni ścieków.
Powyższa interpretacja jest istotną wskazówką dla samorządów, które planują projekt w zakresie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków. W związku z tym, że TSUE wypowiedział się w sprawie usuwania azbestu i odnawialnych źródeł energii mogły istnieć wątpliwości, czy również w sprawie oczyszczalni Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zmieni podejście. Uzyskawszy tę interpretację mamy potwierdzenie, że jeżeli okoliczności budowy przydomowych oczyszczalni ścieków są podobne to również budowę oczyszczalni należy traktować analogicznie jak projekty w zakresie usuwania azbestu i odnawialnych źródeł energii.
Paweł Czaplicki
Kancelaria Wyrzykowscy