O imporcie usług możemy mówić w momencie świadczenia usług, kiedy podatnikiem zobowiązanym do rozliczenia podatku VAT jest nabywca usługi – według art. 2 pkt 9 ustawy o VAT import usług jest świadczeniem usług, z tytułu których obowiązek podatkowy spoczywa na nabywcy, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy. Dochodzi do niego w momencie zakupu usługi od kontrahenta z zagranicy. W poniższym artykule znajdą Państwo informacje jak podatnik-nabywca powinien rozliczać podatek należny i naliczony wynikający z takiej transakcji.
Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4b ustawy o VAT odwrotne obciążenie stosuje się, jeżeli usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności lub stałe miejsce zamieszkania na terytorium kraju.
UWAGA! W przypadku Samorządu każde nabycie usług będzie dokonane jako przez podatnika VAT – zawsze należy posługiwać się nadanym NIP UE (nabycie nie zawsze zostanie jednak wykorzystane przez podatnika VAT jakim jest JST, o czym więcej niżej).
PAMIĘTAJ! Przed dokonaniem transakcji zarejestruj się jako podatnik VAT UE.
Jeśli tego nie zrobisz i dokonasz transakcji otrzymasz fakturę VAT z wykazanym podatkiem, a skoro dokonujesz transakcji jako podatnik powinna taka faktura zostać objęta odwrotnym obciążeniem. Poza tym narażasz się na odpowiedzialność karnoskarbową poprzez rejestrację do VAT-UE po terminie bądź w związku z niedokonaniem takiej rejestracji.
W celu dokonania rejestracji jako podatnik VAT UE należy złożyć zawiadomienie w postaci formularza VAT-R do właściwego urzędu skarbowego. Jeśli jesteś już zarejestrowany na potrzeby podatku VAT w Polsce masz obowiązek zgłoszenia AKTUALIZACJI statusu na wskazanym formularzu. Po dokonaniu rejestracji właściwy urząd skarbowy nadaje NIP UE, którym podatnik ma obowiązek posługiwać się w transakcjach unijnych.
PAMIĘTAJ! Dokonując transakcji wskaż swój NIP UE! Aktywność swojego numeru NIP UE możesz sprawdzić tutaj: https://ec.europa.eu/taxation_customs/vies/?locale=pl
Obowiązek podatkowy w imporcie usług
W ustawie o VAT nie mamy wyszczególnionego przypadku powstania obowiązku podatkowego przy imporcie usług. W związku z tym moment powstania obowiązku podatkowego trzeba stosować według zasad wskazanych w art. 19a ustawy o VAT.
Prawo do odliczenia VAT
Jak wynika z art. 86 ust. 10 ustawy o VAT podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia VAT z tytułu importu usług za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w podatku należnym. W zw. z art. 86 ust. 10b warunkiem jest wykazanie kwoty podatku należnego z tytułu tej transakcji w deklaracji podatkowej, w której jest obowiązek rozliczyć podatek, nie później jednak niż w terminie 3 miesięcy od upływu miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy. Zgodnie z art. 86 ust. 10i ustawy o VAT wykazanie VAT należnego w terminie późniejszym niż wskazane 3 miesiące, spowoduje możliwość odliczenia VAT dopiero w rozliczeniu za okres, w odniesieniu do którego nie upłynął jeszcze termin złożenia deklaracji podatkowej, czyli na bieżąco.
Należy zwrócić uwagę na wyrok TSUE sygn. C 895/19, gdzie wskazano, iż ograniczenie wprowadzone przez ustawodawcę krajowego do przywołanych wyżej 3 miesięcy jest niezgodne z zasadą neutralności podatku VAT i nie powinno mieć zastosowania w przepisach krajowych.
Wykazałeś VAT należny po stronie sprzedaży i chcesz wykazać VAT naliczony w tej samej wysokości po stronie nabyć, tak aby transakcja była neutralna podatkowo? Pamiętaj, że wysokość odliczenia podatku VAT z tej transakcji zależy od tego w jakich celach wykorzystasz tę usługę. Jeśli tylko w ramach czynności opodatkowanych to pełne prawo do odliczenia przysługuje, jeżeli przeznaczenie nastąpi do czynności mieszanych (zwolnione bądź niepodlegające VAT) to odliczenia należy dokonać zgodnie z ustaloną dla podatnika proporcją (współczynnik/prewspółczynnik).
Doskonałym przykładem jest tutaj prawo do odliczenia realizowane przez Samorząd – nabycie usług na zdalne połączenie dla celów oświatowych szkół. Samorząd otrzymał fakturę z adnotacją odwrotne obciążenie ze wskazanym przez siebie NIP UE. Obowiązek podatkowy powstał na zasadzie przedpłaty w dniu jej dokonania, 23% VAT wynosi 230,00 zł. JST jest zobowiązana do wykazania VAT należnego w kwocie 230,00 zł, jednak nie ma prawa do odliczenia podatku VAT w żadnej wysokości, ponieważ nabycie służy wyłącznie jej działaniom oświatowym, realizowanym poza VAT.
Oznaczenie transakcji w pliku JPK_V7
Jeżeli posiadasz fakturę dokumentującą import usług w pliku JPK_V7 wykazujesz dane sprzedawcy i numer jego faktury po stronie sprzedaży ze wskazaniem kwoty netto znajdującej się na fakturze i naliczonym przez siebie VAT należnym. Jeśli faktury nie posiadasz a chcesz już złożyć plik do urzędu skarbowego wówczas nie wskazujesz numeru faktury, a dokument w pliku oznaczasz jako WEW, gdyż przypisu VAT należnego nie dokonujesz na podstawie faktury otrzymanej od sprzedawcy a na podstawie dokumentu wewnętrznego, któremu nadajesz własny wewnętrzny numer.
Uwaga! W deklaracji podsumowującej nie wykazujesz nabycia usług od kontrahenta z UE, które są opodatkowane w Polsce.
Zasada odwrotnego obciążenia dotyczy również nabycia usług od podmiotów spoza UE.
Milena Gołąb
Kancelaria Wyrzykowscy