Podstawowe i uzupełniające przeznaczenie terenu a zwolnienie z VAT - Stanowisko WSA

Data publikacji: 21-03-2023

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach, wyrokiem z dnia 23 lutego 2023 r.* uchylił interpretację indywidualną organu podatkowego, dotyczącą uznania gruntów niezabudowanych za tereny budowlane.

Przedmiot wniosku o interpretację

Przedmiotem sprzedaży były działki niezabudowane. Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, działki znajdowały się na obszarze oznaczonym symbolem: ZL - funkcja podstawowa las i R - funkcja podstawowa rolnicza przestrzeń produkcyjna. Działki objęte były generalnym zakazem zabudowy, z tym że dla terenów rolniczych dopuszczalna była budowa szklarni i tuneli foliowych, zaś dla terenów leśnych dopuszczalna była budowa tymczasowych budynków i budowli dla celów gospodarki leśnej, gdy powierzchnia działki przekracza 5 ha. Działki będące przedmiotem sprzedaży nie przekraczały 5 ha.  Dla działek nie zostały wydane decyzje o warunkach zabudowy.

Mając na uwadze, że z podatku VAT zwolniona jest sprzedaż terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane wnioskodawca stanął na stanowisku, że sprzedaż wyżej opisanych działek jest zwolniona z podatku VAT. Zdaniem wnioskodawcy istotne jest wyłącznie podstawowe przeznaczenie terenu.

Przypomnieć można, że mówiąc o „terenach budowlanych” na potrzeby ustalenia stawki VAT należy posiłkować się definicją zawartą w ustawie o podatku od towarów i usług. Terenami budowlanymi są grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Stanowisko Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej

DKIS uznał, że sprzedaż działek nie będzie w tej sytuacji zwolniona z podatku VAT. Jako uzasadnienie organ podatkowy wyjaśnił, że pojęcie „terenów budowlanych” odwołuje się do przeznaczenia terenu, które jest zawarte w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a nie do funkcji podstawowych przeznaczenia terenu, które są zawarte w tym planie. Charakter terenu nie jest uzależniony od głównego celu, który teren ma spełniać. Zwolnienie od opodatkowania zależy od braku możliwości dokonania zabudowy wskazanego terenu. Zdaniem DKIS przy ocenie, czy działki stanowią tereny budowlane należy mieć na uwadze, że na terenach oznaczonych symbolem R dopuszcza się budowę szklarni i tuneli foliowych, a na terenach oznaczonych symbolem ZL - budowę tymczasowych budynków i budowli przeznaczonych na cele gospodarki leśnej.

Stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach

Zgodnie z wyrokiem WSA dla stwierdzenia, czy grunt został przeznaczony pod zabudowę, czy też nie, kluczowe znaczenie ma określenie w planie zagospodarowania przestrzennego podstawowego przeznaczenia terenu. Dopuszczone w tym planie pomocnicze funkcje służą jedynie uzupełnieniu zasadniczego sposobu gospodarowania danego terenu, lecz go nie zmieniają. WSA podkreślił, że decydujące znaczenie ma przeznaczenie podstawowe. Ponieważ sprawa dotyczyła działek o dominującym przeznaczeniu „rolnicza przestrzeń produkcyjna” i „las”, z generalnym zakazem zabudowy, przy jednoczesnym dopełniającym umożliwieniu tworzenia obiektów sprzyjających urzeczywistnieniu głównych - niebudowlanych - celów wskazanych terenów, to ich zakwalifikowanie jako terenów budowlanych należy ocenić jako błędne.

Podsumowując WSA zgodził się z wnioskodawcą, że sprzedaż powyższych działek należy kwalifikować jako sprzedaż terenów innych niż tereny budowlane. W konsekwencji sprzedaż działek jest zwolniona z podatku VAT.

Komentarz

Odnośnie kwalifikacji gruntów do kategorii terenów budowlanych w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług wielokrotnie wypowiadał się już Naczelny Sąd Administracyjny (przykładowo: z dnia 10 listopada 2021 r., sygn. akt I FSK 575/18; z dnia 19 października 2018 r., sygn. akt I FSK 1992/16). Stanowisko WSA pozostaje w zgodzie z tymi orzeczeniami. Przyjąć należałoby zatem, że WSA prawidłowo uchylił tę interpretację podatkową. 

Niejednokrotnie ustalenie, czy sprzedaż nieruchomości korzysta ze zwolnienia z podatku VAT budzi wątpliwości. Warto jednak rozważyć wystąpienie z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej, licząc się z ewentualną skargą do sądu, gdyż dzięki przedstawieniu naczelnikowi urzędu skarbowego interpretacji, z dużym prawdopodobieństwem uniknie się sporu w tej kwestii na wypadek kontroli podatkowej. 

Mówiąc o tej kwestii warto pamiętać, że nawet gdy nabywcą będzie podatnik VAT, któremu będzie przysługiwać prawo do odliczenia (będzie wykorzystywał nieruchomość na cele działalności opodatkowanej podatkiem VAT) to w dalszym ciągu ustalenie prawa do zwolnienia z podatku VAT jest kwestią istotną. Jeżeli sprzedaż jest zwolniona z podatku VAT a sprzedawca wystawi fakturę z doliczonym podatkiem to nabywca nie ma prawnej możliwości odliczenia tego podatku. Innymi słowy, jeżeli organ podatkowy w toku kontroli ustali, że strony niezasadnie opodatkowały nieruchomość stawką VAT 23% i należało zastosować zwolnienie z VAT, a nabywca odliczy sobie ten podatek VAT, to wówczas może stwierdzić, że nabywcy nie przysługiwało prawo do odliczenia.

*sygn. akt I SA/Ke 548/22

Paweł Czaplicki

Kancelaria Wyrzykowscy