Kilka dni temu Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok, który może być istotny dla wielu przedsiębiorców z branży gastronomicznej.*
Sprawa rozpatrywana przez TSUE dotyczyła polskiej firmy, która złożyła wniosek do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej celem ustalenia stawki VAT dla mlecznych napojów czekoladowych o nazwie: „Classic Hot Chocolate”. Sprzedaż tych napojów odbywa się w jej placówkach gastronomicznych. Organ podatkowy uznał, że napoje te są opodatkowane stawką VAT 8%, podobnie jak usługi gastronomiczne, albowiem zakwalifikował je jako „usługi związane z wyżywieniem”. Przedsiębiorca stał na stanowisku, że są one objęte stawką VAT 5% (zgodnie z aktualnymi przepisami do końca 2023 roku – stawką VAT 0%), gdyż twierdził, że ma do czynienia ze sprzedażą napoju na bazie mleka.
Sąd rozpatrujący skargę przedsiębiorcy na decyzję Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej zdecydował się zadać pytania do TSUE o interpretację właściwych przepisów Dyrektywy VAT, celem rozwiania wątpliwości co do tego, czy organ podatkowy może uznać, że usługi dodatkowe związane z przygotowaniem i wprowadzaniem do obrotu powyższego produktu mogą przesądzać o zastosowaniu stawki VAT innej niż w stosunku do podobnych produktów, którym jednak nie towarzyszą takie usługi.
TSUE orzekł, że metoda klasyfikacji środków spożywczych, która opiera się w szczególności na tym, czy towarzyszą im usługi dodatkowe w celu ich spożycia, czy też nie, nie jest sama w sobie niezgodna z prawem Unii. Dokonując klasyfikacji należy uwzględniać punkt widzenia przeciętnego konsumenta. Istotne jest to, czy produkty są wzajemnie zastępowalne w jego oczach. TSUE zwrócił uwagę, że napoje sprzedawane przez przedsiębiorcę w tej sprawie są przeznaczone do natychmiastowego spożycia, ponieważ są przygotowywane specjalnie na życzenie klienta i podawane na gorąco, podczas gdy niekoniecznie ma to miejsce w przypadku napojów mlecznych sprzedawanych w sklepie, na których skład konsument nie ma zresztą wpływu. Różnica ta może wywierać decydujący wpływ na dokonany przez konsumenta wybór zakupu jednego lub drugiego z tych napojów, ponieważ wybór ten nie jest dokonywany ani w tych samych warunkach, ani w tym samym celu.
Ostatecznie TSUE stwierdził, że jest możliwość stosowania różnych stawek VAT dla produktów spożywczych przygotowanych na bazie tego samego składnika (w omawianej sprawie – mleka), w zależności od tego czy są one przygotowywane i podawane na gorąco na zamówienie klienta, do natychmiastowego spożycia, czy sprzedawane detalicznie w sklepie. Warunkiem różnicowania stawek VAT jest to, aby te produkty spożywcze nie wykazywały analogicznych właściwości pomimo wspólnego głównego składnika lub żeby różnice między tymi środkami wpływały istotnie na decyzję przeciętnego konsumenta o zakupie jednego lub drugiego z tych produktów.
*wyrok TSUE z dnia 5 października 2023 r., sprawa C-146/22
Paweł Czaplicki
Kancelaria Wyrzykowscy